بلخ بامی برخاستگاه صد مشرق آفتاب اینبار در بلخ تایمز میدرخشد: نویسنده عبدالواحد سیدی

همچنانیکه بلخ بامی در پرتو افشانی اش مبادی شعر و ادب فارسی دری را در عهد سامانیان نیک به جلوه گذاشت و در دو شانۀ رود آرام جیحونو کرانه های آن، انسانهای مانند ابو شکور بلخی را پرورید که حدوداً یکهزار سال قبل از امروز سروده بود:

درختی کـــه تلخش بود گــــوهرا
اگر تلخ و شـــیرین دهی مـــرورا

همـــان میـــوۀ تلــــخ آرد پــــدید
ازو ترش و شـیرین نخواهی مزید

ویا

خرد مند گوید خرد پادشاست

که بر خاص وبر عام فرمانرواست

خرد را تن آدمی لشکر است

همه شهوت و آرزو چاکر است

و یا ابوالحسن الشهید بلخی در همان آغازدر شعر فارسی چنین سروده است:

دانشا چون دریغم آیی از آنک

بی بهایی ولیک از تو بهاست

بیتو از خاسته مبادم گنج

همچنین زاروار با تو رواست

با ادب را ادب سپاه بس است

بی ادب با هزار کس تنهاست

واقعاً ما در راه تعالی و عرفان مشعل دارانی از قبیل قاضی حمید الدین بن محمود المحمود بلخی ؛قاضی شمس الدین محمد بلخی؛امام شمس الدین باقلانی بلخی ؛ امیر خسرو قبادیانی بلخی که در مورد وی کسایی مروزی سروده است :

من چاکر و غلام کسائی که او بگفت

جان و خرد رونده بر این چدخ اخضرند

ویا:

دقیقی بلخی بر گذارنده اولین سنگ بنای شاهنامه که فرخی وی رادر قصیده داغگاه

که بر امیر چغانیان سروده بود مدح کرده است:

تا ترا زنده مدیح تو دقیقی در گذشت

زآفرین تودل آگنده چنان کز دانه ناز

باوجودیکه اکثر آثار گرانبار مأثر بلخ درا یلغار یا صاعقه چنگیز در عهد خوارزمشاهان در شعله های آتش با هزاران کتابخانه در سراسر خراسان بسوخت، اما باوجود آن اگر ما بخواهیم مشاهر بلخ را در شمار آوریم خود مثنوی هفت من کاغذ خواهد شد و این بما میرساند که سرزمین بلخ کهن که زادگاه و آرامگاه کیومرثٍ و جمشید است پرورش دهنده زردشت و بالنده فرزندانی بوده است که شهر بلخ را با پرچم های بر افراشته اش در بین جمیع ممالک فخیم ساخته بود و همچنان کاوه آهنگرش که میراث دار آموزه های قربانی گری است.

چیزی که عیان است وخیلی با اهمیت میباشد این جلوه است که، چطور خواهیم توانست مفاخر پیشینه تاریخی سرزمین خویش را با رخداد های معاصر خودشبه بسازیم تا مانیز بتوانیم با منش خود، ادعا کنیم که فرزندان همان فرزانگانی هستیم که دل آسمان آبی بلخ را پرتو بخشیده بودند وبفرموده حضرت خداوند گاربلخ مولانای بزرگ جلال الدین محمد بلخی:

ما اگر قلاش اگر دیوانه ایم

مست آن ساقی و آن پیمانه ایم

برخط و فرمان او سر مینهیم

جان شیرین را گروگان میدهیم

تا باشد که مانیز در این گنج سرای عزت جلوه داردُرّ معانی «عیارانی» باشیم که همه چیز شان را درقمار خانه عالم از سر عشق پاک در باخته اندکف گفت:

خنک آن قمار بازی که ببخاخت هرچه بودش

بنبود هیچش الی هوس قمار دیگر

و مولوی واردر این قمار عاشقاه عربده آغازیم که :

تا خیال دوست در اسرار ماست

چاکری و جانسپاری کار ماست

هر کجا شمع بلا افروختند

صد هزاران جان عاشق سوختند

در میان جان ایشان خانه گیر

در فلک خانه کن ای بدر منیر

زیرا که:

اشتران بلخی ایم اندرسبق

مست و بیخود زیر محمل های حق

زیرا فرزندان بلخ با هوشیاری و همیاری، عیاری و بیداری، همیشه در حضرت عشق اندیشه کرده وجان خود را سوخته است و رابعه وار آخرین قطره خون خویشتن را نثار راه پاکی و صداقت عشق نموده است و از آنجاست که حضرت خداوند گار بلخ این فریاد را بلند نگاه میدارد و علت عاشق را جدااز علت ها میداند:

علت عاشق زعلت ها جداست

عشق اصطرلاب اسرار خداست

در نگنجد حال عشق در گفت و شنید

عشق دریائیست قهرش ناپدید

 با دو عالم عشق را دیوانگی است

واندرو هفتاد و دو دیوانگیست

ملت عشق از همه دینها جداست

عاشقان را ملت و مذهب خداست

شاد باش ای عشق خوش سودای ما

ای طبیب جمله علت های ما

 ای سرافیل قیامت گاه عشق

عشق عشق عشق و ای دلخواه عشق

من به بهانه تمجید و خوشباش گویی از فرا گشایی تارنمای «تایمز بلخ» که از نشانی فرزندان با دانش بلخ گزین در کران آسمان بی کرانه جهان رسانه ها بال باز کرده و صفحه گشوده است خواستم به بانیان و گردانندگان این صفحه نور وروشنایی یا آیینه جهان نمایی که هر قطره از عصاره جان بلخیان و سایر فرزانگان را بازتاب میدهند حبذا داشته باشم از قضا به دفاتر شعر مأثر بلخ کشانیده شدم و دروازه مثنوی حضرت خداوندگار بلخ در صفحه ای از عشق و عیاری برویم کشوده گشت و تا آنجا پیش رفتم که فرموده بود :

در نیابد حال پخته هیچ خام

پس سخن کوتاه گویم وسلام